بزرگنمايي:

پیام آذری - تین نیوز |
در شرایطی که صف های طولانی کامیون های ایرانی در گذرگاه های مرزی با جمهوری آذربایجان به چالشی جدی تبدیل شده، فعالان اقتصادی امیدوارند مذاکرات آتی میان دو کشور بتواند راهکاری مؤثر برای تسهیل عبور رانندگان باری ارائه دهد. این مذاکرات می تواند به کاهش هزینه های تجارت و تسریع ترانزیت کالا کمک کند، آن هم در شرایطی که ترکیه با نفوذ سیاسی خود در بازار آذربایجان، رقابت تجاری را برای ایران سخت تر کرده است.
به گزارش تین نیوز، مهران فکری، نائب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و جمهوری آذربایجان، با اشاره به سفر آتی رئیس جمهور ایران به باکو در این باره اظهار امیدواری کرده که این سفر بتواند تأثیر مثبتی بر روابط تجاری دو کشور داشته باشد. وی بیان کرد که این سفر با حضور هیأتی 120 نفره، شامل چهار استاندار و شماری از فعالان اقتصادی بخش خصوصی، برگزار خواهد شد و محور اصلی آن توسعه مناسبات اقتصادی خواهد بود.
یکی از مهم ترین موضوعات مورد بحث در این سفر، تسهیل عبور رانندگان باری از مرزهای ایران و آذربایجان خواهد بود. از زمان شیوع کرونا تاکنون، مسیرهای زمینی برای تردد مسافران بسته مانده و تنها کامیون های حامل کالا امکان عبور از مرز را دارند. این محدودیت ها، علاوه بر مشکلات ناشی از تنش های سیاسی بین دو کشور، باعث افزایش هزینه های تجارت و کاهش رقابت پذیری ایران در بازار آذربایجان شده است.
فکری همچنین تأکید کرد که صف های طولانی کامیون های ایرانی در مرزهای آستارا و بیله سوار، یکی از چالش های اساسی است که باید در جریان مذاکرات حل شود. وی توضیح داد که با افزایش تجارت میان دو کشور، زیرساخت های فعلی پاسخگوی حجم بالای بار نیستند و تجهیز گذرگاه های مرزی می تواند ظرفیت عبور کامیون ها را به روزانه 600 دستگاه افزایش دهد.
در این میان، ترکیه توانسته سهم قابل توجهی از بازار آذربایجان را به دست آورد و با تجارت آزاد، تعرفه های پایین تر برای کالاهای خود وضع کند. به همین دلیل، صادرات ایران به آذربایجان کاهش یافته، اما ترانزیت کالا از مسیر ایران به روسیه در حال افزایش است .
به گفته فکری، روابط سیاسی ایران و آذربایجان تأثیر مستقیمی بر تجارت دو کشور دارد و ترکیه ای ها با بهره گیری از نفوذ خود، شرایط عبور کامیون های ترک را آسان تر کرده اند. بنابراین، ایران نیازمند مذاکرات مؤثر برای تبادل امتیازات و کاهش موانع تجاری است .
وی در پایان یادآور شد که علاوه بر مسیرهای زمینی، توسعه حمل ونقل ریلی و دریایی نیز می تواند به تسهیل تجارت با اوراسیا کمک کند، اما زیرساخت های ایران در این حوزه هنوز نیاز به تقویت دارند . فعالان اقتصادی امیدوارند که در سفر پیش رو، توافقات جدیدی برای بهبود این شرایط حاصل شود.
مشکلات رانندگان باری در مرز آذربایجان:
صف های طولانی در مرزها – حجم بالای تجارت میان ایران و آذربایجان باعث ایجاد ازدحام کامیون ها در گذرگاه های مرزی مانند آستارا و بیله سوار شده است، که موجب تأخیر در ترانزیت کالا می شود.
محدودیت های ویزا – آذربایجان برای ایرانی ها ویزای مدت دار صادر نمی کند و فقط ویزای الکترونیکی ارائه می دهد، که می تواند فرایند عبور و مرور را پیچیده تر کند.
کمبود زیرساخت های حمل ونقل – پل های قدیمی در نقاط مرزی توان کافی برای عبور حجم بالای کالاها را ندارند و مسیرهای زمینی جدید نیاز به تجهیزات مناسب برای افزایش ظرفیت دارند.
رقابت تجاری ترکیه – ترکیه با نفوذ سیاسی خود در آذربایجان، شرایط ورود کالاهای ترک را آسان تر کرده است، در حالی که تعرفه های کالاهای ایرانی بالاتر بوده و رقابت را دشوار کرده است.
تأثیر روابط سیاسی – مشکلات دیپلماتیک میان ایران و آذربایجان بر کیفیت و سرعت عبور کامیون های ایرانی تأثیر گذاشته و سخت گیری های بیشتری از سوی طرف آذری اعمال شده است.
هزینه های بالای تجارت – تأخیر در عبور از مرز و محدودیت های اعمال شده باعث افزایش هزینه های حمل ونقل شده و بار مالی بیشتری بر دوش بازرگانان قرار داده است.
کمبود مسیرهای جایگزین – مسیرهای دریایی و ریلی می توانند فشار روی جاده ها را کاهش دهند، اما زیرساخت های این حوزه هنوز نیاز به تقویت دارند تا گزینه های بیشتری برای رانندگان فراهم شود.
رانندگان باری در مرزهای ایران و جمهوری آذربایجان با مجموعه ای از چالش های جدی مواجه هستند که تأثیر مستقیم بر تجارت و حمل ونقل کالا دارد. مهم ترین مشکلات عبارتند از:
صف های طولانی و تأخیر در عبور از مرز
با افزایش تجارت میان ایران و آذربایجان، گذرگاه های مرزی آستارا و بیله سوار با ازدحام سنگین کامیون ها روبه رو شده اند. این موضوع باعث شده زمان انتظار برای عبور از مرز طولانی شود و رانندگان ساعت ها، حتی روزها، در صف باقی بمانند.
محدودیت های ویزایی و سخت گیری های مرزی
آذربایجان به رانندگان ایرانی ویزای بلندمدت ارائه نمی دهد و تنها امکان دریافت ویزای الکترونیکی وجود دارد. این سیاست سخت گیرانه، برنامه ریزی رانندگان را دشوار کرده و هزینه های اضافی برای تمدید ویزا ایجاد کرده است.
کمبود زیرساخت های مناسب برای حمل ونقل زمینی
مسیرهای مرزی فعلی، به ویژه پل های قدیمی در آستارا و بیله سوار، ظرفیت عبور حجم بالای کالاها را ندارند. اگرچه راه آهن احداث شده است، اما مسیرهای زمینی جدید نیاز به تجهیز دارند تا بتوانند روزانه تا 600 کامیون را از مرز عبور دهند.
تأثیر روابط سیاسی بر حمل ونقل کالا
تنش های سیاسی بین ایران و آذربایجان بر کیفیت عبور و مرور تأثیر گذاشته است. این موضوع باعث شده که مقامات آذربایجانی سخت گیری بیشتری در مورد کامیون های ایرانی اعمال کنند، در حالی که کامیون های ترک با سهولت بیشتری از مرز عبور می کنند.
رقابت تجاری ترکیه و کاهش سهم بازار ایران
ترکیه با بهره گیری از نفوذ سیاسی خود در آذربایجان، تعرفه های پایین تری برای کالاهای خود وضع کرده و تجارت آزاد با این کشور برقرار کرده است. در نتیجه، کالاهای ایرانی سهم کمتری در بازار آذربایجان دارند و صادرات ایران به این کشور رو به کاهش است.
هزینه های بالای ترانزیت و تأثیر بر بازرگانان
تأخیرهای طولانی در مرز و افزایش هزینه های حمل ونقل، فشار مالی زیادی بر بازرگانان ایرانی وارد کرده است. این هزینه ها باعث شده که تجارت با آذربایجان کمتر سودآور شود و برخی شرکت ها مسیرهای جایگزین را بررسی کنند.
ضعف زیرساخت های ریلی و دریایی به عنوان گزینه های جایگزین
برای کاهش فشار بر مسیرهای زمینی، حمل ونقل ریلی و دریایی می توانند مؤثر باشند، اما زیرساخت های این بخش هنوز به اندازه کافی توسعه نیافته اند. نبود امکانات حمل ونقل مناسب از طریق دریا و قطار، رانندگان را مجبور به استفاده از مسیرهای زمینی شلوغ و پرهزینه می کند.
در شرایط فعلی، رانندگان ایرانی با چالش های متعددی در مرز آذربایجان مواجه هستند که نیازمند مذاکرات مؤثر بین دو کشور برای رفع موانع است. فعالان اقتصادی امیدوارند که در سفر آتی مقامات ایرانی به آذربایجان، توافقاتی برای تسهیل عبور رانندگان و کاهش هزینه های تجارت حاصل شود.