بزرگنمايي:

پیام آذری - «دیپلمات‌ها و کارشناسان هشدار می‌دهند که سیاست «فشار حداکثری» دونالد ترامپ بر ایران با چالشی از سوی شرکای خاورمیانه‌ای آمریکا مواجه است که ایمان خود را به آمریکا از دست داده و با کمک چین در حال ایجاد روابط جدید هستند.»
به گزارش جماران، «تلگراف» با بیان این مطلب، در گزارشی تفصیلی در این باره می نویسد:
در حالی که دونالد ترامپ پس از یک وقفه چهار ساله آماده باز پس گیری قدرت می شود، چشم انداز سیاسی در خاورمیانه به طور قابل توجهی تغییر کرده و دیدگاه رئیس جمهور منتخب و دوستانش در خلیج فارس درباره ایران و اسرائیل دیگر در تطابق کامل با هم قرار ندارد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
منابعی به تلگراف گفتند که اکنون ممکن است برای ترامپ سخت‌تر باشد که حمایت منطقه‌ای از موضع تند خود علیه تهران را به دست آورد؛ به خصوص اگر این سیاست با سیاست کم یا بدون فشار بر اسرائیل همراه باشد.
یکی از دیپلمات‌های غربی در این باره می گوید: «من فکر می‌کنم آنچه در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس ایجاد حیرت می‌کند این است که ترامپ افراد زیادی را انتخاب کرده که به نظر می‌رسد بیش از آنکه به باور او درباره اول امریکا معتقد باشند به ایده اول اسرائیل پایبند هستند.»
عربستان سعودی در دوران ریاست جمهوری جو بایدن به تدریج از واشنگتن دور شد و سال گذشته توافقی را با میانجیگری چین برای بازگرداندن روابط دیپلماتیک با ایران امضاء کرد. از آن زمان رابطه فقط گرم شده است. ماه گذشته، وزرای خارجه کشورهای حاشیه خلیج فارس برای اولین بار به صورت گروهی با عباس عراقچی، همتای ایرانی خود دیدار کردند. آخر هفته گذشته ایران میزبان افسر ارشد نظامی عربستان سعودی بود و ایده برگزاری رزمایش مشترک دریایی در سال آینده را مطرح کرد.همزمان، عربستان سعودی انتقادات خود را از بنیامین نتانیاهو افزایش داده و محمد بن سلمان، ولیعهد، رهبر واقعی این کشور، نخست وزیر اسرائیل را به «نسل کشی دسته جمعی» در غزه متهم کرد.
وقتی آقای ترامپ در سال 2016 به قدرت رسید، همه چیز بسیار متفاوت بود. روسای جمهور قبلی آمریکا معمولاً اولین دیدارهای خارجی خود را از کانادا، مکزیک یا اروپا انجام می دادند. اما زمانی که روپرت مرداک، که در آن زمان تقریباً به اندازه ایلان ماسک در این روزها به ترام نزدیک بود، به او پیشنهاد داد که به عربستان سعودی سفر کند، ترامپ از این سنت شکنی خوشحال شد. در آن زمان، عربستان سعودی و کشورهای عربی سنی خلیج فارس با نظرات جنگ طلبانه ترامپ در مورد ایران موافق بودند، زیرا می ترسیدند برنامه هسته ای این کشور به مقام های ایرانی اجازه دهد تا برنامه های خود برای تسلط بر خاورمیانه را ادامه دهند. بنابراین، آنها بی سر و صدا پذیرای ایده عادی سازی روابط با اسرائیل بودند. در آن مقطع، تهدید امنیتی که از جانب ایران احساس کرده و تصور می کردند اسرائیل متحد مفیدی در برابر آن خواهد بود، حمایت کشورهای عربی از کشور فلسطین را تحت الشعاع قرار داده بود. این موضوع همچنین به علاقه رئیس جمهور جدید به سعودی ها کمک کرد، زیرا آنها مدت ها متوجه شده بودند که راه رسیدن به قلب ترامپ از کیف پول او می گذرد.
او در یک گردهمایی تبلیغاتی در سال 2015 گفت: «من سعودی‌ها را دوست دارم. آنها بسیار خوب هستند. من از آنها درآمد زیادی کسب می کنم. آنها انواع وسایل من، انواع اسباب بازی ها را از ترامپ می خرند. آنها به من میلیون ها و صدها میلیون پول می دهند.» این رابطه در دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ شکوفا شد. کشورهای حاشیه خلیج فارس هنگامی که ترامپ آمریکا را از توافق هسته‌ای باراک اوباما با ایران خارج کرد و زمانی که او مجوز ترور قاسم سلیمانی، قدرتمندترین ژنرال ایران را در ژانویه 2020 داد، خوشحال شدند.
امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان توافق نامه ابراهیم را برای برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل امضا کردند. عربستان سعودی منتظر لحظه مناسب برای پیروی از آن بود. سپس 7 اکتبر اتفاق افتاد و اسرائیل جنگ خود را در غزه و بعداً در لبنان آغاز کرد.در بحبوحه خشم فزاینده عمومی در عربستان سعودی، ولیعهد عادی سازی روابط با اسرائیل را رد کرد مگر اینکه «گام های برگشت ناپذیر» به سوی تشکیل کشور فلسطین برداشته شود. چنین اقدامی از سوی دولت تندرو نتانیاهو غیرقابل قبول تلقی می شود و در دولت ترامپ حتی بعید به نظر می رسد.
رئیس‌جمهور منتخب مجموعه‌ای از شاهین‌های طرفدار اسرائیل را برای پست‌های ارشد معرفی کرده است؛ از جمله مارکو روبیو، مایک والتز و الیز استفانیک، نامزدهای ترامپ به ترتیب به عنوان وزیر امور خارجه، مشاور امنیت ملی و سفیر در سازمان ملل. در همین حال، مایک هاکبی، سفیر منتخب ترامپ در اسرائیل، قبلاً استدلال کرده بود که «واقعاً چیزی به نام فلسطینی وجود ندارد.»
در حال حاضر ترس بیشتری در منطقه نسبت به احتمال حملات گسترده اسرائیل علیه ایران وجود دارد تا نگرانی در مورد سرنوشت، که سیاستمداران در خاورمیانه برخلاف افکار عمومی خود نسبت به آن بی تفاوت هستند. در یک گردهمایی مبارزات انتخاباتی در کارولینای شمالی در ماه اکتبر، پس از اینکه ایران حملات موشکی به اسرائیل را انجام داد، ترامپ از اسرائیل خواست که «ابتدا به تاسیسات هسته‌ای ایران ضربه بزند و بعد به فکر نقاط دیگری برای حمله باشد.»
احتمال حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای یا زیرساخت‌های انرژی ایران باعث ایجاد نگرانی عمیق در عربستان سعودی و امارات می‌شود که نگران هستند تهران با حمله به تأسیسات نفتی در خلیج‌فارس انتقام بگیرد.
با این حال، ترس از تشویق آمریکا به تشدید تنش اسرائیل ممکن است بیش از حد باشد. ترامپ که غرایزش ضد مداخله گرانه است و از تمایل به برقراری صلح در سراسر جهان صحبت می کند، ممکن است علیرغم لفاظی هایش، بیشتر از آنچه نتانیاهو روی آن سرمایه گذاری می کند، بر اسرائیل فشار وارد کند.
صنم وکیل، مدیر خاورمیانه در چتم هاوس گفت: «او به رویکرد حمایت قوی آمریکا در قبال اسرائیل ادامه می‌دهد، اما این لزوماً به این معنا نیست که ایالات متحده آن‌طور که نتانیاهو می‌خواهد، رویکردی فعالانه در قبال ایران اتخاذ خواهد کرد. اگر یک چک سفید وجود داشته باشد، تعجب می‌کنم، زیرا خطر دادن چک سفید به اسرائیل در مرزهای اسرائیل متوقف نمی‌شود. مطمئناً در سراسر خاورمیانه سرایت خواهد کرد. من فکر نمی‌کنم این دولت بخواهد در جنگ‌های خاورمیانه درگیر شود.
با این وجود، کشورهای حوزه خلیج فارس محتاط هستند. آنها باور ندارند که اگر ایران به آنها حمله کند، ترامپ به کمک آنها بیاید و این هم بدون دلیل نیست. ترامپ در جریان حمله موشکی منتسب به ایران به این کشورها هیچ اقدامی انجام نداد. در سال 2019، ایران متهم شد که با یک پهپاد و موشک کروز به تأسیسات نفتی در شرق عربستان سعودی حمله کرده است که به طور موقت نیمی از تولید نفت این کشور را از بین برد.
اگرچه ترامپ اعلام کرد که نیروهای ایالات متحده برای حمله به مسئولین این اقدام آماده هستند، اما در نهایت هیچ اقدام نظامی انجام نداد؛ چیزی که باعث شد عربستان سعودی عمیقاً نسبت به حمایت امریکا از خود ناامید شود.
یکی دیگر از دیپلمات‌های غربی به تلگراف گفت: سعودی‌ها احساس کردند دیگر نمی‌توانند برای محافظت از خود به آمریکا تکیه کنند. این به نرم شدن موضع آنها علیه ایران و در نهایت نزدیکی به تهران کمک کرد.
سرخوردگی خلیج فارس از حمایت ایالات متحده به فرصت‌های فزاینده‌ای برای چین برای تقویت حضور خود در منطقه منجر شده است، اگرچه تعداد کمی بر این باورند که عربستان سعودی و متحدانش در نتیجه رویکرد خصمانه‌تری نسبت به ایالات متحده اتخاذ خواهند کرد. در یک سطح، عربستان سعودی و متحدانش قطعا از بازگشت رویکرد معاملاتی ترامپ استقبال خواهند کرد. به هر حال، آنها حتی پس از اینکه ترامپ جایگاه خود را در رقابت های انتخاباتی 2020 هم از دست داد، به سرمایه گذاری در روابط خود با او ادامه دادند.
شش ماه پس از شکست ترامپ در انتخابات، شاهزاده محمد بن سلمان اعتراض مشاوران مالی خود را برای پرداخت 1.6 میلیارد پوند به یک شرکت سهام خصوصی که توسط جرد کوشنر، داماد رئیس جمهور منتخب و فرستاده سابق خاورمیانه تاسیس شده بود، نادیده گرفت. سایر کشورهای حوزه خلیج فارس نیز روابط مالی خود را با تیم ترامپ تعمیق بخشیده اند. سال آینده، کار بر روی یک برج ترامپ با هتل ترامپ و واحدهای مسکونی ترامپ در دبی آغاز می‌شود، در حالی که برنامه‌هایی برای ساخت یک برج ترامپ دیگر در شهر جده عربستان در دست اجراست. یکی دیگر از سرمایه گذاری های ترامپ در همان است که قرار است در سال 2028 افتتاح شود. چنین روابط تجاری، همراه با تمایل خلیج فارس برای خرید تسلیحات به ارزش میلیاردها دلار همچنان ادامه خواهد داد.
در سال 2018، پس از اینکه سیا به این نتیجه رسید که شاهزاده محمد احتمالاً اجازه قتل و تکه تکه کردن روزنامه نگار جمال خاشقجی در کنسولگری عربستان در استانبول را داده است، ترامپ فشارهای دو حزبی برای اعمال تحریم ها علیه عربستان سعودی را خنثی کرد. بی‌تفاوتی ترامپ در مورد حقوق بشر به این معنی است که بازگشت او مورد استقبال قرار خواهد گرفت؛ به‌ویژه از سوی امارات متحده عربی که متهم به ایجاد فاجعه انسانی در سودان از طریق حمایت از شبه‌نظامیانی است که به گفته گروه‌های حقوق بشر در حال کشتار غیرنظامیان در سودان هستند.
یک دیپلمات دیگر به تلگراف گفت: «پیام ایالات متحده این بود که ما مقابل شما نیستیم، اما پشت شما هم نیستیم». این پیام با صدای بلند و واضح شنیده شده است و حاکمان خلیج فارس در حال تنظیم سیاست های خود هستند.