پیام آذری - تبریز به عنوان یکی از مهم‌ترین شهرهای تأثیرگذار در عرصه سیاست، فرهنگ و اقتصاد خاستگاه علم و علم‌آموزی در ایران معاصر بوده است. - اخبار استانها -
به‌گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، پیش از آن‌که دانشگاهی بین‌المللی در سطح جهانی شناخته شود، ربع رشیدی تبریز محل رجوع عالمان 700 سال گذشته بود که در مقام نخستین دانشگاه بین‌المللی، به همت خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی تأسیس شده بود که با امکانات منحصربه‌فرد خود نه تنها دانشجویانی از سراسر جهان را جذب کرده بود، بلکه هنوز هم به‌عنوان الگوی برای مراکز آموزشی مدرن شناخته می‌شود و در سال 2007 میلادی (1386 خورشیدی) به‌عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
گذشته از اینکه هنوز بقایای ربع رشیدی در مقام یک گواه تاریخی در تبریز به حیات باستانی خود ادامه می‌دهد، تبریز در آموزشوپرورش نوین نیز در سطح ملی و بین‌المللی پیشگام بوده است.
جهان معاصر و تحولات آن، چیزی که نیست که علم و جایگاه آن در نقش‌آفرینی رویدادهای آن قابل چشم‌پوشی باشد و مدارس نوین، در جهان معاصر جایگاهی ویژه داشته‌اند و تبریز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شهرهای تأثیرگذار در عرصه سیاست، فرهنگ و اقتصاد، خاستگاه علم و علم‌آموزی در ایران معاصر بوده است.
مدرسه‌ای که عنوان «ماندگار» به آن داده می‌شود باید ویژگی‌هایی داشته باشد؛ از جمله این که قدمت مدرسه معرفی شده باید بیش از 50 سال باشد و سبک معماری، قدمت و سابقه آموزشی بیش از نیم قرن، داشتن اعتبار و پیشینه درخشان علمی، فرهنگی و تاریخی در سطح ملی و بین‌المللی، برخورداری واحد آموزشی از امتیازاتی نظیر مؤسسانی دارای شخصیتی معنوی و شاخص یا سابقه فعالیت چهره‌های برجسته و ممتاز در واحد آموزشی (اداری– آموزشی)، داشتن فارغ‌التحصیلان برجسته علمی، فرهنگی، اجتماعی و غیره، داشتن فعالیت موفق آموزشی، علمی، عملی و فرهنگی در سال‌های اخیر، موفقیت دانش‌آموختگان این مدارس در مسابقات عملی و علمی، موفقیت فارغ‌التحصیلان واحد آموزشی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، توجه و احترام معنوی مردم منطقه نسبت به مدرسه، داشتن فضای فیزیکی مناسب با توجه به شاخص‌های آموزشوپرورش، رعایت معماری بومی و محلی و انطباق فضای فیزیکی مدرسه با شاخص‌های سازمان میراث فرهنگی و موقعیت مناسب جغرافیایی و امکان توسعه مدرسه با توجه به موقعیت منطقه از جمله معیارهای انتخاب مدرسه ماندگار است که وضعیت مدرسه در شورای آموزشوپرورش هر استان بررسی می‌شود و پس از تأیید استان و تأییدیه سازمان نوسازی مدارس و وزارت میراث فرهنگی، به شورای عالی آموزشوپرورش ارجاع می‌شود.
هم‌اکنون 17 استان در بنیاد مدارس ماندگار عضو هستند و تعداد 77 مدرسه ماندگار در اقصی‌نقاط ایران وجود دارد که از این تعداد هشت باب در تهران، هشت باب در اصفهان و تعدادی در همدان، شیراز، زنجان و غیره قرار دارد و تبریز تنها دو مدرسه ماندگار ثبت شده دارد، اما مدارسی همچون دبیرستان طالقانی (منصور سابق)، دبیرستان فرهنگ، دبیرستان پروین، دبیرستان سعدی و مدرسه رشدیه مدارسی هستند که باید در تاریخ تعلیم و تربیت ایران به ماندگاری ثبت شوند.
دارالفنون تبریز؛ اولین مرکز آموزش عالی کشور در غبار بی‌مهری
دارالفنون تبریز یا «مدرسه مظفریه»، دومین مدرسه آموزش عالی در تاریخ معاصر ایران محسوب می‌شود که در دوران ولایتعهدی مظفرالدین میرزا به سبک دارالفنون تهران، در تبریز تأسیس شد. این اثر در تاریخ 6 اسفندماه 1385 خورشیدی به شماره 17500 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دارالفنون تبریز سالانه بین 50 تا 70 محصل برای دوره‌های روزانه و شبانه‌روزی می‌پذیرفت. این مدرسه عالی نخستین نشریه دانشگاهی تبریز به نام ورقه یا «ارگان دارالفنون تبریز» را منتشر می‌کرد. ایرج میرزا شاعر تبریزی، معاون «دارالفنون تبریز» و همچنین مسئول نشریه «ورقه» بود.
دارالفنون تبریز، بنایی که شکوه و سابقه علم در تبریز را گوشزد می‌کند و بسیاری از رجال مهم و پزشکان حاذق تبریز از این مدرسه دانش‌آموخته شده‌اند.
این بنا 167 سال قبل و در سال 1275 هجری قمری تأسیس شده و مورخان معتقدند این مدرسه که به مدرسه مظفری تبریز معروف بود، دومین مرکز آموزش عالی ایران و اولین مرکز در تبریز است.
دارالفنون تبریز چند سال پس از تأسیس دارالفنون تهران در این شهر آغاز به‌کار کرد، دارالفنون تبریز یا مدرسه مظفری در گذشته اطبای حاذقی تربیت کرد که معروف‌ترین پزشکان شهر تبریز، همان اطبای فارغ‌التحصیل از این مدرسه عالی بودند.
تأسیس دارالفنون تبریز اولین گام در مسیر آموزش و پرورش آن شهر بود. این مدرسه شبانه‌روزی و رایگان بود و معمولاً از خانواده‌های اشراف در آن وارد می‌شدند.
چهار معلم دارالفنون تهران به تبریز رفتند و دارالفنون تبریز مانند تهران، مدرسه‌ای نظامی بود و معلمان برای آموزش به آنجا رفتند. استادان دارالفنون با سطح علمی بالا بودند و دروس در دارالفنون را با استفاده از معلمان ایرانی و محلی آموزش دادند.
قرائت قرآن، درس عربی، فارسی و طب در این دارالفنون تدریس می‌شد و زبان فرانسه و انگلیسی و جغرافیا نیز در اینجا از جمله دروس آموزشی بود. رونق این مدرسه تا زمانی بود که مظفرالدین شاه به علوم و درس علاقه‌مند بود و پیش از سلطنت وی، مدرسه در اثر بی‌توجهی‌ها تعطیل شده بود و تا پایان دوره سلطنت وی، این مدرسه نیز تعطیل می‌شود.
مدرسه دارالفنون تبریز در سال 1314 یعنی یک سال پس از شروع سلطنت مظفرالدین شاه تعطیل شد و برخی از مخالفان تجدد در ایران برای تعطیلی آن کوشیدند و 11 سال پس از تعطیلی آن عبدالحسین میرزا فرمانفرما تصمیم به بازگشایی این مدرسه می‌گیرد، اما سرانجام موفق نمی‌شود.
علاقه به گسترش مدارس جدید در تبریز منجر به تأسیس اداره معارف آذربایجان بعد از تهران شد و این اداره در سال 1331 قمری تأسیس و نخستین مدرسه متوسطه به احترام محمدحسن میرزا ولیعهد به نام مدرسه محمدیه تأسیس و بعدها به مدرسه فردوسی تغییر نام می‌دهد.
دبیرستان ماندگار فردوسی
محمد عزیزی‌راد، پژوهشگر تاریخ معاصر تبریز، در خصوص دبیرستان ماندگار فردوسی تبریز، اظهار کرد: پیش از آن‌که نام این دبیرستان فردوسی باشد، به مدرسه متوسطه محمدیه شهرت داشت که به همت عباس لقمان ادهم، رئیس اداره صحیه و معارف آذربایجان که در سال 1293 پس از برافتادن حکومت صمدخان شجاع‌الدوله (حکومت وابسته و دست‌نشانده روس‌ها) و در زمان محمدحسن میرزا ولیعهد احمد شاه به تبریز آمده بود، در سال 1295 تأسیس شد.
وی، درخصوص پیشینه دبیرستان‌های 9 کلاسه در تبریز، گفت: پیش از دبیرستان فردوسی، دبیرستان‌های تا کلاس نهم در تبریز وجود داشت که دبیرستان‌های فیوضات، نجات و تمدن از آن جمله بودند. دبیرستان فردوسی که پیش از سال 1319 در محله‌های سرخاب، ششگلان و در زمان شیخ محمد خیابانی در حرم‌خانه مستقر بود، در سال 1320 به ساختمان قدیمی در محل فعلی دبیرستان منتقل شد. دبیرستان فردوسی نخستین دبیرستانی بود که منحصرا توسط ایرانی‌ها پایه‌گذاری شد؛ پیش از آن دبیرستان البرز در تهران وجود داشت که با عنوان کالج آمریکایی‌ها شناخته شده و تا سال 1319 توسط آمریکایی‌ها اداره می‌شد.
پژوهشگر تبریزی، اضافه کرد: دبیرستان مموریال در تبریز هم از آن آمریکایی‌ها بود که دیپلم کامل ارائه می‌کرد. با پایه‌گذاری دبیرستان فردوسی توسط عباس لقمان ادهم، انسان‌های فرهیخته و سرشناس تبریزی برای تدریس و همکاری با این مدرسه پا پیش گذاشتند که ابوالقاسم فیوضات و میرزا باقر طلیعه از آن افراد بود.
عزیزی‌راد با اشاره به تأثیرگذاری علمی دبیرستان فردوسی در سطح ملی، بیانکرد: استادان دانشگاه تهران نیز از معلمان و دانش‌آموختگان مرکز علمی بود که می‌توان به نام‌هایی همچون سیدکاظم عصار، سیدهادی سینا، جلال‌الدین همایی، احمد بهمن‌یار و محمدامین ادیب طوسی اشاره کرد که هم در دانشگاه تهران و هم در دانشگاه تبریز تدریس داشتند. در این مدرسه کسانی چون استاد شهریار، یحیی آرین‌پور، غلامعلی رعدی آذرخشی، مهدی روشن‌ضمیر و غیره پرورش یافته‌اند و اساتید بزرگ دانشگاه تهران در سال‌های پس از تأسیس آن از قبیل سید کاظم عصار، هادی سینا و جلال همایی افتخار معلمی در آن را در کارنامه علمی‌شان دارند.
وی با اشاره به اینکه دانش‌آموختگان دبیرستان فردوسی ستاره‌های درخشان علم و پژوهش در طول تاریخ معاصر بوده‌اند، گفت: اوج شکوفایی علمی دبیرستان ماندگار فردوسی مربوط به دوره اسماعیل امیرخیزی در سال‌های 1299 تا 1314 و دوره اسماعیل شایا در سال‌های 1339 تا 1349 بود که به‌عنوان دو دوره طلایی این دبیرستان شناخته می‌شوند. این مدرسه، مدیران و معلمان بنامی داشت و در آن زمان یک دانشگاه برای خود بود؛ مدیران و معلمان نخست این دبیرستان نیز شخصیت‌های برجسته و سرشناسی چون میرزا باقر طلیعه (معمم، مجتهد و روزنامه نگار)، میرزا تقی رفعت (بنیان‌گذار شعر نو در ایران و ناشر مجله ادبی تجدد)، محمدعلی تربیت (از شخصیت‌های تراز اول انقلاب مشروطه و از ادبا و مورخان ایران معاصر)، اسماعیل امیرخیزی (از پیشروان انقلاب مشروطه و نزدیکان ستارخان و مدیر دارالفنون تهران در دهه 1310 شمسی)، کریم صدق‌روحی بودند که هر یک به‌تنهایی بر تارک آسمان علم، هنر و ادب و فرهنگ ایران اسلامی می‌درخشند.
این روزنامه‌نگار تبریزی با تأکید بر اینکه دبیرستان فردوسی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در تعلیم و تربیت شخصیت‌های شاخص علمی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی نقش مهمی داشته است، گفت: در سال 1383 تصمیم به تغییر کاربری آموزشی ساختمان قدیمی دبیرستان فردوسی گرفته می‌شود که این مکان به موزه تعلیم و تربیت تبدیل شود.
تشکیل «موزه دانش ایران» در دبیرستان ماندگار فردوسی تبریز
محمدعلی نجاری کهنمویی، مدیر عامل انجمن دانش‌آموختگان دبیرستان فردوسی تبریز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، گفت: تشکیل انجمن دانش‌آموختگان دبیرستان فردوسی تبریز، حاصل زحمات هیئت موسسین 50 نفری، متشکل از فارغ‌التحصیلان دهه 1330 تا 1370 است که با هدف بزرگداشت مشاهیر و مفاخر دانش آموخته این دبیرستان، توانمندسازی و صیانت از حقوق تمامی مدارس ماندگار کشور و فرهنگ‌سازی به وجود آمده است.
وی همچنین تاکید کرد: در نظر داریم با کمک استانداری و تامین بودجه، ساختمان قدیمی دبیرستان به «موزه دانش ایران» تبدیل شود تا اثر فرهنگی آن کماکان در تاریخ تبریز و ایران ادامه یابد.
مدیر عامل انجمن دانش‌آموختگان دبیرستان فردوسی تبریز با اشاره به اینکه در گذشته این مدرسه بخش‌های مختلفی مانند آزمایشگاه، ورزش، انتشارات و غیره داشته که آن را به یک مجموعه معارف تبدیل می‌کرد،؛ گفت: تلاش می‌کنیم که این مجموعه برای قدردانی از زحمات گذشتگان و پاسداشت آن، دوباره فعال شود و از سراسر کشور بازدید کننده داشته باشیم.
نجاری کهنمویی با اعلام اینکه در سال 1404 جشن 110 سالگی دبیرستان فردوسی برگزار می‌شود، افزود: برنامه بزرگداشت دانش‌آموختگان دبیرستان فردوسی از اقصی نقاط کشور به همراه انتشار کتابی درباره سرگذشت مدیران، معلمان و دانش‌آموختگان است تا در غبار تاریخ این شهر کم‌رنگ نشوند؛ همه شهروندان این آب و خاک باید دست به دست هم دهیم تا وظیفه خود را نسبت به مشاهیر این دبیرستان ادا کنیم.
کاظم درگاهی، رئیس کمسیون ارتباطات انجمن دانش‌آموختگان دبیرستان فردوسی تبریز نیز با یادآوری اینکه قبل از تشکیل این انجمن چند گروه مختلف از دانش‌آموزان فارغ‌التحصیل دبیرستان در فضای مجازی فعال بودند، گفت: این گروه‌های پراکنده، جلساتی تشکیل دادند که مقدمه‌ای برای تشکیل انجمن شد.
وی افزود: جلسه افتتاحیه با حدود 50 نفر شرکت کننده به عنوان هیئت موسس، به تشکیل یک گروه واحد و عضوگیری منجر و با استقبال سراسری روبه‌رو شد؛ به تدریج اعضای انجمن مرکب از اساتید، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، نخبگان، دبیران سابق دبیرستان افزایش یافت و در زمان حاضر بیش از 900 نفر عضو دارد.
دبیرستان فردوسی تبریز در کشور موقعیت تاریخی بی‌نظیری دارد و فارغ‌التحصیلانش در تمامی رشته‌های هنری، علمی، پزشکی و غیره زبان‌زد هستند؛ دبیرستان فردوسی بر فرهنگ معاصر ایران تأثیرگذار بوده است.
این دبیرستان به‌عنوان دومین دبیرستان قدیمی ایران پس از دبیرستان معروف البرز تهران به‌عنوان میراث فرهنگی و آموزشی ماندگار قدیمی مخزن خاطرات کهن با تاریخ کشور و تبریز عجین شده است.
هنرستان ماندگار وحدت تبریز
هنرستان ماندگار وحدت تبریز از جمله هنرستان‌های قدیمی کشور با نزدیک به 100 سال سابقه است. این هنرستان که ابتدا در منزلی شخصی و با دو رشته آهنگری و نجاری شروع به‌کار کرده، به‌تدریج و در دوره‌های گوناگون توسعه یافته است؛ به‌طوری‌که امروز با هفت رشته از جمله رشته جدید مکاترونیک هنرجویان بسیاری را به خود جذب می‌کند و از هنرستان‌های مطرح در سطح کشور است.
تاریخچه و سابقه افتخارات این هنرستان به سال 1309 شمسی بازمی‌گردد. «مدرسه صنعتی آذربایجان» در سال 1309 در یکی از محله‌های قدیمی شهر تبریز به نام «ششگلان»، در منزلی شخصی تأسیس شد و با دو رشته شروع به کار کرد. یکی از رشته‌ها مکانیکی بود که بعداً به رشته صنایع فلزی، سپس به ماشین‌ابزار، ساخت و تولید، و دوباره به ماشین‌ابزار تغییر نام یافت. رشته دیگر هم «درودگری» بود.
در سال 1311 رشته نقاشی تحت سرپرستی نقاش نامی کشور، استاد رسام ارژنگی، به این دو رشته اضافه شد. در سال 1315، با تأسیس و احداث راه آهن، تأسیس کارخانه‌های قند و شکر، و اسلحه‌سازی، نیاز به افراد تحصیل‌کرده فنی و ماهر بیش از پیش احساس شد.
بنابراین دولت وقت مهندسان خارجی را که اکثراً آلمانی بودند، برای تربیت افراد تحصیل‌کرده فنی و ماهری که بتوانند نیازهای کارخانه‌ها را بر‌آورده کنند، به خدمت گرفت.
اولین مدیر این هنرستان مهندسی آلمانی به نام «ویلیام کرمر» بوده که از سال 1315 تا 1318 در این هنرستان مدیریت کرد. در سال 1319 محل فعلی هنرستان خریداری شد. با شرکتی خارجی که مدیر عامل آن شرکت تبعه سوئیس بود، قراردادی منعقد و احداث ساختمان فعلی آغاز شد. اما در جریان اتفاقات سال 1320 و سقوط رضا شاه و جنگ جهانی دوم، این شرکت مجبور شد کشور را ترک کند و پروژه تا سال 1325 نیمه‌کاره رها شد.
در سال 1325، «شرکت ایران‌شهر» دوباره برنده مناقصه شد و ادامه کارهای عمرانی این پروژه را برعهده گرفت. با اتمام پروژه ساخت در فاصله سال‌های 1332-1331، این هنرستان در این مجموعه مستقر و شروع‌به‌کار کرد.
در سال 1337 هم مراحل احداث ساختمان رشته مکانیک خودرو به پایان رسید و این رشته هم به رشته‌های قبلی اضافه شد. بین سال‌های 47-1346 رشته الکترونیک و الکتروتکنیک، و سپس به تدریج رشته‌های نقشه‌کشی و متالورژی به مجموع رشته‌ها اضافه شدند. هم‌اکنون این هنرستان با هفت رشته متالورژی، مکانیک خودرو، صنایع چوب و مبلمان، الکترونیک، الکتروتکنیک، ماشین‌ابزار و مکاترونیک مشغول فعالیت است.در این مجموعه هشت کارگاه دارد؛ هفت کارگاه برای هفت رشته و یک کارگاه به نام «کارگاه مکانیک عمومی» است که سه رشته متالورژی، ماشین‌ابزار و مکاترونیک به‌صورت مشترک از این کارگاه استفاده می‌کنند. سه آزمایشگاه هم وجود دارد که مربوط به رشته‌های متالورژی و الکتروتکنیک هستند.
هنرستان وحدت از سال 1388 تاکنون به شیوه هیئت‌امنایی اداره می‌شود و از مدرسه‌های ماندگار سطح کشور است. هیئت‌امنای هنرستان وحدت شامل مدیر کل آموزشوپرورش استان؛ مدیر آموزشوپرورش ناحیه؛ رئیس شورای شهر؛ رئیس اتاق بازرگانی؛ نماینده دبیران؛ رئیس انجمن اولیا و مربیان؛ مدیر مدرسه؛ نماینده اداره کل نوسازی و عضو صاحب‌نظر است و هیئت امنا هر 45 روز یک بار جلساتی را تشکیل می‌دهد.
از دانش‌آموختگان شاخص هنرستان وحدت می‌توان به شهید محمد تجلا، اولین شهید قیام 29 بهمن تبریز، شهید محمدحسین بنی‌فاطمه، شهید یاغچیان، از فرماندهان لشکر عاشورا، شهید محمدباقر مشهدی عبادی، شهید آقاسی جاوید و دیگر 50 شهیدی اشاره کرد که در این هنرستان مشغول به تحصیل بوده‌اند و نیز حمید مهرفر، طراح دریچه‌های راکتور اتمی در آلمان، احمد آشوبی، مولف بیش از 70 جلد کتاب فنی، رسام ارژنگی، نقاش نامی کشور، مهندس کرمر و هانس ولف (مدیر فنی هنرستان تبعه آلمان) از دانش‌آموختگان شاخص این هنرستان است.
دبیرستان طالقانی تبریز؛ مدرسه‌ای که رئیس‌جمهور در آن تدریس کرد
دبیرستان طالقانی (منصور سابق) از جمله مراکز آموزشی قدیمی و معتبر تبریز است که نزدیک به 80 سال قدمت دارد و در دهه‌های گذشته شاگردان برجسته‌ای را در دامان خود تربیت کرده و تحویل جامعه ایران داده است.
دبیرستان طالقانی تبریز که به حق از سوی وزارت آموزشوپرورش به‌عنوان یکی از دبیرستان‌های ماندگار ایران انتخاب شده است، در سال 1325 شمسی در محل قبرستان قدیمی و تاریخی «قاسم خان والی»، پدربزرگ شخصی به همین نام که در اوان مشروطه نخستین شهردار تبریز شد و خدمات ماندگاری از قبیل ایجاد نخستین کارخانه برق ایران در این شهر به یادگار گذاشت، احداث شد و در آن زمان به جهت بزرگی و عظمت بنا در نوع خود بی‌نظیر بود؛ از این رو آن را می‌توان نقطه عطف آموزش نوین در ایران نام نهاد. به همین دلیل از این مدرسه، به عنوان «نماد آموزش نوین آذربایجان» و «دارالفنون تبریز» یاد می‌شود.
این دبیرستان در اوایل دهه 1390 شمسی به‌دلیل فرسوده بودن بنا و آسیب‌های احتمالی آن برای دانش‌آموزان و معلمان، تخریب و عملیات نوسازی آن از سال 1393 آغاز شد. طرح نوسازی دبیرستان ماندگار طالقانی تبریز بر اساس همان نقشه قدیمی در مدت پنج سال در سه طبقه با اسکلت بتونی با زیربنای چهار هزار و 989 متر مربع و 87 میلیارد و 340 میلیون ریال اعتبار اجرا شده است.
از اساتید برجسته‌ای که در این مدرسه تدریس داشته‌اند می‌توان به پروفسور محسن هشترودی، ریاضی‌دان؛ استاد درس حساب دیفرانسیل و انتگرال؛ فضل‌الله رضا، استاد دانشگاه و مهندس ایرانی؛ صمد بهرنگی، نویسنده، معلم و شاعر؛ جعفر شعار، مترجم و استاد دانشگاه؛ میرزا جواد تبریزی، استاد مطرح حوزه علمیه قم؛ مسعود پزشکیان، یازدهمین رئیس جمهور ایران و استاد درس زیست شناسی متوسطه دوم دبیرستان طالقانی تبریز و حسین شکویی، جغرافی‌دان مشهور و محبوب ایرانی اشاره کرد.
همچنین غلامحسین ساعدی، نویسنده سرشناس معاصر، سید محمدحسین مبین، نویسنده و پزشک ملقب به پدر جذامیان ایران را می‌توان از دانش‌آموختگان سرشناس دبیرستان طالقانی تبریز دانست.
با این‌همه تبریز و جایگاه آن در نظام تعلیم و تربیت باتوجه به وجود شخصیت‌هایی همچون میرزاحسن رشدیه، جبار باغچه‌بان، اسماعیل امیرخیزی، صمد بهرنگی و دیگر نام‌داران عرصهن تعلیم و تربیت بیش از پیش ایجاب می‌کند که دیگر مدارس تبریز از جمله دبیرستان فرهنگ، سعدی، قدس، شهید مدنی و دیگر مدارس نام‌آشنا و نخبه‌پرور در مقام مدارس ماندگار ایران شناخته و ثبت شوند.
انتهای پیام/