پیام آذری - به گزارش خبرنگار سلامت ایونا به نقل از بیتوته، ترک سیگار به تدریج رخ می‌دهد و به فرد کمک می‌کند تا از بسیاری از بیماری‌های تنفسی رهایی یابد.
سیگار کشیدن می‌تواند باعث شود که ریه‌ها سیاه، باد کرده و ملتهب شوند، اما برخی از آسیب‌ها قابل برگشت هستند. بسته به شدت آسیب، ممکن است سال‌ها طول بکشد تا ریه‌ها به رنگ صورتی و سالم خود بازگردند.
اینکه سیگار کشیدن می‌تواند به ریه‌ها آسیب برساند، راز نیست. حداقل 93 درصد از بیش از 7000 ماده شیمیایی موجود در دود سیگار برای انسان‌ها مضر هستند.
این آسیب‌ها به صورت بیماری‌های تنفسی در انسان‌ها بروز می‌کند، اما اگر می‌توانستید داخل قفسه سینه‌تان را ببینید، این آسیب‌ها به صورت بصری نیز مشهود خواهد بود.
دود سیگار، رزین موجود در خود را به ریه‌ها می‌آورد و باعث سیاه شدن بافت صورتی ریه می‌شود. همچنین ممکن است ریه‌ها بزرگ‌تر شوند تا جبران کاهش عملکرد را بکنند. برخی از حباب‌های هوایی ریه ممکن است پاره شوند و حفره‌های پوسته‌ای باقی بگذارند.
اگرچه برخی از آسیب‌های ریه ناشی از سیگار کشیدن غیرقابل بازگشت هستند، بسیاری از آنها قابل برگشت هستند. صرف‌نظر از مدت زمانی که سیگار کشیده‌اید، ترک سیگار می‌تواند به بهبود عملکرد ریه کمک کرده و ریه‌ها را به حالت صورتی و سالم خود بازگرداند.
پس از ترک سیگار مژک‌های ریه دوباره فعال می‌شوند
ریه‌ها بعد از ترک سیگار چه شکلی می‌شوند؟
بلافاصله پس از ترک سیگار، ریه‌ها آسیب‌های ناشی از استنشاق دود سیگار را نشان می‌دهند. میزان آسیب بستگی به موارد زیر دارد:
• نوع توتون مصرفی
• عادات سیگار کشیدن شما، مانند تعداد پک هایی که می‌زنید و میزان استنشاق
مدت زمانی که سیگار کشیده‌اید.
• ویژگی‌های خاص ریه‌های شما
اما پس از مدتی که از ترک سیگار گذشت، بسیاری از این آسیب‌ها شروع به بهبودی می‌کنند. ریه‌ها یک ارگان خودتمیزکننده هستند. در مواردی که آسیب حاد و محدود است، می‌توانند خودشان بهبود یابند. بهبود عملکرد ریه به آنها کمک می‌کند تا خود را به طور مؤثرتر پاکسازی کنند. پس از چند ماه، مژک‌های ریه‌ها دوباره به طور مؤثر کار می‌کنند. مژک‌ها موهایی ریزی هستند که سموم و ذرات خارجی را از ریه‌ها پاک می‌کنند.
ترک سیگار همچنین باعث بهبود عملکرد ماکروفاژهای آلوئولار (AMs) می‌شود. اینها سلول‌های سفید خون هستند که به محافظت از حباب‌های هوایی ریه (آلوئولی) کمک می‌کنند، جایی که تبادل گازها اتفاق می‌افتد. در واقع این ماکروفاژها هستند که ذرات رزین را در ریه‌ها به دام می‌اندازند و باعث سیاهی رنگ آنها می‌شوند. وقتی سیگار را ترک می‌کنید، این ماکروفاژها می‌توانند به طور مؤثرتری رزین‌ها را پاکسازی کنند.
اما همه آسیب‌های ناشی از سیگار کشیدن قابل برگشت نیستند.
برای مثال، آسیب ریه ناشی از آمفیزم غیرقابل برگشت است. در این حالت، آلوئولی‌ها پاره می‌شوند. آمفیزم می‌تواند باعث هایپراِنفلِیشن ریه و کاهش انعطاف‌پذیری بافت ریه شود.
یک مرور تحقیقاتی در سال 2020 همچنین اشاره دارد که بعد از آسیب‌های گسترده، ترمیم ریه به صورت بازسازی نیست. بهبود اغلب منجر به ایجاد بافت اسکار سفت می‌شود و برخی از عملکردهای ریه از دست می‌روند.
ریه‌ها بعد از ترک سیگار به تدریج رنگ صورتی خود را بازمی‌یابند
چقدر طول می‌کشد تا ریه‌ها بعد از ترک سیگار بهتر شوند؟
برخی از اثرات ترک سیگار در عرض چند دقیقه اتفاق می‌افتند، حتی اگر قابل مشاهده نباشند. به هر حال، ریه‌ها به زمان نیاز دارند تا دوباره برخی از ویژگی‌های سالم خود را به دست آورند. در عرض 2 هفته تا 3 ماه، گردش خون و عملکرد ریه‌ها بهبود می‌یابد. این بهبود عملکرد می‌تواند به برگشت برخی از آسیب‌های ساختاری، اما نه همه، کمک کند. همچنین به ریه‌ها کمک می‌کند تا خود را به طور مؤثرتری پاکسازی کنند.
اگرچه شما تغییرات درون ریه‌هایتان را نخواهید دید، ممکن است اثرات آن را حس کنید. در عرض 1 تا 9 ماه پس از ترک، متوجه خواهید شد که کمتر سرفه می‌کنید و تنفس راحت‌تری خواهید داشت.
چقدر طول می‌کشد تا تار از ریه‌هایتان خارج شود؟
تار عامل سیاهی ریه‌ها به دلیل سیگار کشیدن است. این ماده بیشتر مواد شیمیایی سرطان‌زای موجود در دود سیگار را در خود دارد و بر روی مژک‌های ریه‌ها تأثیر می‌گذارد، موهای ریزی که آلاینده‌ها و مواد مضر را از ریه‌ها پاکسازی می‌کنند.
ریه‌ها خودشان تمیز می‌شوند. مدت زمانی که طول می‌کشد تا تار از ریه‌ها خارج شود بستگی به میزان انباشته شدن تار دارد. طبق گفته انجمن ریه آمریکا، اگر روزی یک پاکت سیگار بکشید، هر سال یک فنجان کامل تار از ریه‌هایتان عبور خواهد کرد. آیا ریه‌ها بعد از 20 سال یا بیشتر سیگار کشیدن بهبود می‌یابند؟
بله، ریه‌ها می‌توانند بعد از 20، 30 یا حتی 40 سال سیگار کشیدن بهبود یابند.
تحقیقات انجام شده در سال 2020 نشان می‌دهد که برخی از سلول‌های ریه از آسیب‌های DNA ناشی از سیگار کشیدن مصون می‌مانند. وقتی سیگار را ترک می‌کنید، این سلول‌ها به بازسازی پوشش مجاری هوایی ریه‌ها کمک می‌کنند. این اثر حتی در افرادی که مدت طولانی سیگار کشیده‌اند نیز مشاهده شده است.
هرگز برای ترک سیگار دیر نیست. تحقیقی در سال 2024 نشان داد که ترک سیگار، حتی در سن 65 سال یا بیشتر، می‌تواند امید به زندگی را افزایش دهد.
سوالات متداول درباره تاثیرات ترک سیگار بر ریه‌ها
1. آیا ترک سیگار می‌تواند طول عمر را افزایش دهد؟
بله، تحقیقات نشان داده‌اند که حتی در سن 65 سال یا بیشتر، ترک سیگار می‌تواند امید به زندگی را افزایش دهد.
2. چرا ترک سیگار برای ریه‌ها مفید است؟
ترک سیگار به بهبود عملکرد ریه کمک می‌کند و به ریه‌ها این امکان را می‌دهد که خود را بهتر پاکسازی کنند. همچنین کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی و سرطان ریه را به دنبال دارد.
3. آیا ترک سیگار به کاهش سرفه و تنگی نفس کمک می‌کند؟
بله، پس از 1 تا 9 ماه از ترک سیگار، افراد ممکن است متوجه کاهش سرفه و راحت‌تر نفس کشیدن شوند. عملکرد ریه بهبود می‌یابد و این تغییرات احساس می‌شود.
4. آیا همه آسیب‌های ریه ناشی از سیگار کشیدن قابل برگشت هستند؟
خیر، برخی از آسیب‌های ریه ناشی از سیگار کشیدن غیرقابل برگشت هستند، اما ترک سیگار می‌تواند بسیاری از آسیب‌ها را بهبود بخشد. نتیجه‌گیری
تمام آسیب‌های ریه ناشی از سیگار کشیدن قابل برگشت نیستند، اما ترک سیگار می‌تواند به ترمیم بخشی از آسیب‌ها کمک کند. در عرض چند ماه پس از ترک، عملکرد ریه‌ها بهبود می‌یابد و به ریه‌ها این امکان را می‌دهد تا خود را مؤثرتر پاکسازی کنند. بسته به مدت زمانی که سیگار کشیده‌اید، ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد تا بخشی از تار سیاه که در ریه‌ها جمع شده است، تصفیه شود. ادامه دادن به سیگار کشیدن آسیب بیشتری به ریه‌ها وارد می‌کند و خطر ابتلا به مشکلات سلامتی متعدد را افزایش می‌دهد. اما تحقیقات نشان داده‌اند که هیچ‌گاه دیر نیست که بخشی از آسیب‌های ریه برگشت‌پذیر شوند.
اگر به کمک برای ترک سیگار یا اطلاعات بیشتر نیاز دارید، با پزشک خود مشورت کنید.