چاپ

پیام آذری - محسن وفایی : «الهام علی‌اف» رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان دیروز سه‌شنبه در مصاحبه با رسانه‌های این کشور به بررسی وضعیت سیاسی و اقتصادی این کشور و تحولات منطقه در سال 2024 پرداخت؛ در بخشی از این گفتگو درباره آینده روابط تهران و باکو با طرح مسائل حاشیه‌ای اعلام کرد که «روابط بین ایران و جمهوری آذربایجان در دولت قبلی ایران تیره شد و در دولت جدید نیز هنوز ارتباط چندان جدی نداشته‌ایم؛ تماس‌هایی بین دو کشور وجود داشته ولی بیشتر مربوط به مسائل اقتصادی و حمل‌ونقل بوده.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
تیرگی روابط تقصیر ما نبود.»
علی‌اف مدعی است که علت تیرگی روابط بین دو کشور، تهران است، اما حتی در مصاحبه رسمی دیروز بار دیگر و بدون هیچ دلیلی حادثه دو سال پیش حمله به سفارت این کشور در تهران و مسائل حاشیه‌ای اخیر در اردبیل را برجسته می‌کند و می‌گوید که به او و رئیس‌جمهور ترکیه توهین شده و «تأسف وزارت خارجه ایران کافی نیست و تهران باید رسماً عذرخواهی کند.»
9 دی‌ماه در جریان مراسم اخیرِ گرامی‌داشت «شهدای جنگ چالداران و شهدای جبهه مقاومت» در اردبیل، یکی از حضار این مراسم که هیچ گونه مقام رسمی ندارد اظهاراتی علیه سران جمهوری‌آذربایجان و ترکیه به کار می‌گیرد که خیلی زود «آیت‌الله سیدحسن عاملی» امام جمعه و نماینده رهبر جمهوری اسلامی در استان اردبیل اعلام کرد «ادبیات نامناسب که در یکی از مجالس این هفته توسط یک فرد عادی و غیررسمی به کار گرفته شد، نمی‌تواند ادبیات رسمی، دینی و اعتقادی ما و موضع رسمی جمهوری اسلامی باشد و چنین نسبتی در عالم دیپلماسی کاملاً غیرمتعارف و سوال‌برانگیز است.»
وی با یادآوری اینکه «دشمنان ملت ایران به دنبال خراب‌کردن و مخدوش‌کردن روابط ایران با همسایه‌هایش هستند» تأکید کرد «همه می‌دانند اظهارات شخصی اشخاص به هیچ وجه موضع رسمی هیچ حکومتی در دنیا نیست.»
و افزون بر این همان‌گونه که خود علی‌اف هم گفته وزارت خارجه ایران نیز رسماً نسبت به این حادثه ابراز تأسف کرده است؛ با این حال وزارت خارجه جمهوری آذربایجان 12 دی‌ماه کاردار ایران در باکو را احضار و اعتراض خود را اعلام کرد.
انتظار این بود که با توجه این موضع‌گیری‌ها، اظهارات یک شخص غیرمسئول و عادی که در عرف بین‌المللی و روابط بین کشورها موضوعی کاملاً حاشیه‌ای است به سطح رسمی کشیده نشود، اما در کمال تعجب الهام علی‌اف در مصاحبه رسمی دیروز خود در جایگاه رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان این مسئله حاشیه‌ای را به بالاترین سطوح رسمی می‌کشاند و مدعی می‌شود که ایران باید رسماً بابت اظهارات یک فرد عادی «رسما عذرخواهی کند!»
علی‌اف برای باورپذیری این گزاره نادرست «تهران مقصر تیرگی روابط تهران و باکو» است این مسئله حاشیه‌ای را در کنار واقعه دو سال پیش حمله به سفارت این کشور در تهران قرار می‌دهد تا مثلاً اثبات کند که باکو در ایجاد شرایط کنونی کاملاً «معصوم» است.
بهمن ماه 1401 در پی حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان، وزارت خارجه ایران شدیداً این اقدام را محکوم و تأکید کرد که حمله فرد مسلح به سفارت با انگیزه‌های شخصی بوده و تهران این موضوع را به صورت جدی پیگیری و عامل این حادثه را محاکمه خواهد کرد؛ اما علی‌اف بار دیگر با یادآوری این رویداد، حمله به سفارت باکو را «تروریستی» توصیف می‌کند تا به دلایلی نامعلوم و مشکوک سطح تنش‌های بین دو کشور را بالا ببرد؛ مشکوک است، چون با هنجارهای بین‌المللی چنین مسائلی در سطوح پایین‌تر قابل‌حل است و نیازی نیست به سطح رسمی و بالا برسد.
از سوی دیگر الهام علی‌اف به‌گونه‌ای تهران را مقصر وضعیت کنونی جلوه می‌دهد، گویی این مسائل حاشیه‌ای رعدوبرقی در آسمان صاف بودند و جمهوری آذربایجان به عنوان کشوری مسلمان و همسایه حُسن هم‌جواری را رعایت کرده و این ایران است که با دامن‌زدن به مسائل حاشیه‌ای به دنبال تیرگی روابط دو کشور است.
اما از آنجایی که برای درک هر پدیده باید گذشته آن را نیز در نظر گرفت و به فرآیندهای طی شده برای وقوع یک حادثه و اتفاق باید توجه داشت، وضعیت کنونی روابط بین تهران و باکو نیز از این امر مستثنی نیست و باید پرسید چه عوامل دیگری در بروز وضعیت حاضر دخیل هستند که الهام علی‌اف عامدانه آنها را نادیده می‌گیرد و پیکان اتهام را به سمت تهران می‌گیرد.
بر کسی پوشیده نیست که یکی از پایگاه‌های اصلی رژیم صهیونیستی در اطراف ایران، خاک جمهوری آذربایجان است و مقامات ایران بارها اعلام کردند که ردپای بسیاری از شیطنت‌ها و خراب‌کاری‌های ضدایرانی، به پایگاه‌ها و مقرهای صهیونیست‌ها در جمهوری آذربایجان می‌رسد، اما مقامات باکو نه تنها تاکنون هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده‌اند بلکه به طُرق گوناگون به رابطه خود با تل‌آویو افتخار هم می‌کنند.
افزون بر این طی سال‌های گذشته بارها رسانه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی جمهوری آذربایجان علیه تمامیت ارضی ایران فعالیت‌های آشکار داشته و با هدف اهداف شوم تجزیه‌طلبانه، برنامه‌هایی خاص برای مخاطبان آذری‌زبان ایران طراحی کردند، اما هیچ گاه ایران این نوع تحرکات تجزیه‌طلبانه را در سطح رسمی مطرح نکرده و همیشه بر حُسن هم‌جواری و روابط حسنه با همسایگان و حل‌وفصل مشکلات طبیعی تأکید کرده و به جمهوری آذربایجان نیز توصیه کرده که رژیم صهیونیستی به دنبال برهم‌زدن روابط خوب ایران و جمهوری آذربایجان است؛ موضوعی که مقامات باکو همیشه نادیده می‌گیرند و طنز ماجرا این است که اکنون رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان در جایگاه مدعی قرار گرفته و مدعی است که ایران مقصر وضعیت کنونی است!
کد خبر 6341418