چاپ

پیام آذری - «فایق محموداف» در مقاله‌ای که در سایت نیوز جمهوری آذربایجان منتشر شد نوشت: سیاست‌های «دونالد ترامپ» در خاورمیانه در دوران ریاست جمهوری وی از سال 2017 تا 2021 با ترکیبی از اقدامات دیپلماتیک قاطعانه، انتخاب‌های نظامی و انحراف از رویکرد متعارف ایالات متحده آمریکا در منطقه مشخص شد.
ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود چندین تصمیم مهم در خاورمیانه گرفت؛ از جمله انتخاب عربستان سعودی برای اولین سفر خارجی خود، تقویت روابط منطقه‌ای اسرائیل از طریق «توافق ابراهیم» و تشدید فشار بر ایران.
‌
خیال ایران با این تصمیم ترامپ راحت شد حرف‌های جنجالی ماکرون درباره پیروزی دونالد ترامپ خبرساز شد +ویدیو به نقل از تابناک، می‌دانیم که روز سه‌شنبه، پنجم نوامبر، آمریکایی‌ها برای انتخاب رئیس دولت بعدی پای صندوق‌های رای رفتند. «دونالد ترامپ»، نامزد جمهوری خواهان، اکثریت آراء را به دست آورد و به عنوان چهل و هفتمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا انتخاب شد.
پس از پیروزی ترامپ، «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسرائیل که روابط پیچیده‌ای با وی داشت، از اولین رهبران جهانی بود که به رئیس‌جمهور منتخب آمریکا تبریک گفت و پیروزی او را «بزرگ‌ترین بازگشت تاریخ» توصیف کرد.
در حالی که دولت بایدن در تلاش برای میانجیگری جهت برقراری آتش بس در غزه و مواجهه اسرائیل با درگیری‌های جدید شامل ایران و حزب الله لبنان است، ترامپ باید موضع روشنی در مورد نقش ایالات متحده آمریکا در این تحولات ترسیم کند.
«ملک سلمان» پادشاه عربستان سعودی و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی نیز به ترامپ تبریک گفتند و امارات متحده عربی بر مشارکت پایدار مبتنی بر جاه طلبی‌های مشترک برای پیشرفت تاکید کرد. در مقابل، ایران انتخابات آمریکا را کم اهمیت جلوه داد و «فاطمه مهاجرانی»، سخنگوی دولت در تهران گفت: تفاوت قابل توجهی در سیاست‌های ایالات متحده آمریکا وجود ندارد و مهم نیست چه کسی قدرت را در دست دارد.
عربستان سعودی و امارات متحده عربی که در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ روابط مستحکمی با ترامپ برقرار کردند، احتمالاً همسویی خود را با ایالات متحده حفظ خواهند کرد، البته با احتیاط بیشتر. اعراب خلیج فارس به تدریج مشارکت‌های دیپلماتیک و اقتصادی خود را به ویژه با چین گسترش داده اند و به اعضای بریکس و سازمان همکاری شانگهای تبدیل شده اند.
«صدرالدین سلطان»، رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه در جمهوری آذربایجان با اشاره به اینکه درس سیاست خارجی آمریکا یکی از اصول اساسی دولت یعنی سیاست ملی آمریکا است، خاطرنشان کرد: روسای جمهور این سیاست را تغییر نمی‌دهند، معمولاً آن را بهبود می‌بخشند. از این منظر من فکر نمی‌کنم که سیاست آمریکا در خاورمیانه تغییر کند. اما این سیاست قابل بهبود است. من فکر نمی‌کنم که تشدید کاهش یابد و تنش از بین برود. ترامپ در دوره ریاست جمهوری 2016-2020 خود تلاش کرد تا یک اتحاد نظامی مشترک بین اسرائیل و کشور‌های عربی برای دفاع از اسرائیل و دفاع از کشور‌های عربی ایجاد کند. او تلاش کرد تا یک بلوک نظامی به نام ناتوی عربی تشکیل دهد. بنابراین، سیاست خاورمیانه‌ای دونالد ترامپ ادامه منافع دولت آمریکا خواهد بود.
واضح است که حوثی‌ها در یمن در حال فعالیت هستند. در کنار ایران، روسیه و چین نیز حضور دارند؛ بنابراین حوثی‌ها با مشارکت ایران و با حمایت روسیه و چین فعالیت می‌کنند. در این راستا در آینده، آمریکا به همراه انگلیس تلاش خواهد کرد تا قدرت نظامی حوثی‌ها را برای تامین امنیت اسرائیل و دریانوردی بین المللی در منطقه از بین ببرد. در این راستا در مرحله بعد فعالیت را تشدید خواهد کرد. شاید اسرائیل در دوره بعدی به آنها ملحق شود. از آنجا که اسرائیل قبلاً حزب الله و حماس را تضعیف کرده است، حوثی‌ها در رتبه بعدی قرار دارند. در این راستا حتی اگر بتوان مذاکرات اصلی را در راستای تامین منافع ایران انجام داد این امر منافع ایالات متحده و متحدانش از جمله اسرائیل و بریتانیا را تامین نمی‌کند.
این کارشناس سیاسی با اشاره به سیاست ترامپ در قفقاز جنوبی با بیان اینکه جمهوری آذربایجان در آخرین دوره حکومت ترامپ سرزمین‌های خود را آزاد کرد، گفت: روابط با ترکیه و جمهوری آذربایجان در دوره ترامپ عادی بوده است. در واقع تنش‌هایی بین آنکارا و واشنگتن به دلیل فعالیت‌های پ. ک. ک و همچنین مسائل مربوط به جدایی طلبی در سوریه و عراق و تمامیت ارضی سوریه و عراق وجود داشته است، اما این تنش‌ها نیز تا حد امکان رفع شد.
در این میان بحث توسعه و تقویت کریدور عبوری از دریای خزر مطرح است؛ بنابراین در آینده نیز سیاست آمریکا در قفقاز به ویژه سیاست عادی سازی روابط جمهوری آذربایجان و ارمنستان ادامه خواهد داشت و از موضع خود در این راستا عقب نشینی نخواهد کرد.
به نظر می‌رسد جاده زنگزور در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ افتتاح خواهد شد. افتتاح جاده زنگزور مربوط به قفقاز است و می‌توان آن را یکی دیگر از کمک‌های آمریکا به سیاست قفقاز جنوبی دانست.

پیام آذری