چاپ

پیام آذری - به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشست تخصصی «رسانه های نوین و بازآفرینی انقلاب اسلامی» ذیل همایش ملی «دین فرهنگ و رسانه های نوین» عصر چهارشنبه در دانشگاه صداوسیما تهران به دبیری دکتر عزیزالله سالاری معاون پژوهش این دانشگاه برگزار شد.
در اولین مقاله این نشست دکتر محمدعلی صادق زاده دکترای تخصصی مطالعات انقلاب اسلامی «دیپلماسی رسانه‌ای با تأکید بر دیدگاه های مقام معظم رهبری» پس از طرح بحث ادبیات پژوهش و توضیح چیستی دیپلماسی رسانه ای به دیدگاه های رهبر معظم انقلاب در این خصوص پرداخت.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در ادامه این مقاله به بایسته های بینشی دیپلماسی رسانه ای و بایسته های گرایشی آن پرداخته شده و در پایان به مقابله با کژتابی و جنگ نرم اشاره کرده است.
چکیده این مقاله به شرح ذیل است:
دیپلماسی رسانه‌ای یکی از ابرازهای مؤثر قدرت نرم، در برقراری ارتباطات و تعاملات پایدار و هدفمند با سایر ملت‌ها و افکار عمومی است. باتوجه به اهداف فراملی انقلاب اسلامی در قانون اساسی و اندیشه امامین انقلاب، دیپلماسی رسانه‌ای در بعد ایجابی؛ می‌تواند نقش مهمی در تبیین ارزش‌های اسلامی و پیام انقلاب از طریق گفتمان‌سازی اقناع‌بخشی و مدیریت تصویر در میان مخاطبان خارجی به ویژه جوامع اسلامی ایفاء ‌نماید. و در بعد سلبی؛ در تقابل با تهاجم خبری، کژتابی و تبلیغات منفی دشمنان اسلام، انقلاب و ایران؛ با راهبردی فعال در عرصه تحلیل شبکه‌ای و تحلیل گفتمان به آگاهی‌بخشی و روشن‌گری بپردازد و بر ادراک و برداشت مثبت مردمان دیگر کشورها از هویت و جایگاه جمهوری اسلامی ایران تأثیرگذار باشد. این مقاله در پاسخ به سوال اصلی که«ابعاد و حیطه‌های دیپلماسی رسانه‌ای با تأکید بر دیدگاه‌های مقام معظم رهبری کدام است؟» این پیش‌فرض مورد آزمون قرار گرفت که مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)، به عنوان یکی از محرّک‌های اصلی در چارچوب نظری الگوی حرکت؛ از نقش مهمی در ارائه راهکارهای بینشی، گرایشی و کنشی در گسترش قدرت نرم و مدیریت جنگ نرم در عرصه‌های اندیشه‌پردازی، جریان‌سازی، شبکه‌سازی و الگوسازی برخوردار است.
مطالعه ای بر آسیب های فردی و جمعی رسانه های نوین و راهکارهای رفع آن
مقاله دیگر این نشست با عنوان «مطالعه ای بر آسیب های فردی و جمعی رسانه های نوین و راهکارهای رفع آن» نوشته دکتر دکتر محمد هاشمی بود که توسط وی ارائه شد.
در این مقاله ابتدا چند نظریه‌‌ی جامعه‌‌شناختی و فلسفی درباره ی زیان‌‌های تکنولوژی و راه‌‌های رهایی از آن تبیین شد. سپس با مطالعه‌‌ی فیلم مستند معضل اجتماعی تلاش شد نشان داده شود که این زیان‌‌های فردی و اجتماعی در رسانه‌‌های نوین به عنوان مظاهر امروزین تکنولوژی چه هستند و راه‌‌های رهایی از آن‌‌ها چیست.
چکیده این مقاله به شرح ذیل است:
این مقاله قصد دارد که با تمرکز بر فیلم مستند معضل اجتماعی (جف اورلوفسکی، 2020)، مطالعه ای داشته باشد بر برخی از آسیب‌‌های فردی و اجتماعی کاربرد رسانه‌‌های نوین و راهکارهای رفع آن. در این راستا از دیدگاه‌‌هایی از نظریه‌‌پردازان حوزه‌‌های مختلف علوم انسانی استفاده کرده‌‌ایم، از جمله نظریه‌‌ی مارتین هایدگر درباره‌‌ی تکنولوژی، نظریه‌‌ی ریمون بودون درباره‌‌ی عاملیت و وابستگی اجتماعی، نظریه‌‌ی هربرت مارکوزه درباره ی عقلانیت تکنولوژیک، نظریه‌‌ی یورگن هابرماس درباره‌‌ی رابطه-ی بینافردی و بین الاذهانی برای رهایی از زیان‌‌های عقلانیت تکنولوژیک و نظریه‌‌ی وانمایی ژان بودریار. هدف این پژوهش آن است که بتواند علاوه بر نشان دادن برخی از مهم‌‌ترین آسیب‌‌های رسانه‌‌های نوین، راهکارهای خروج از آنها را نیز نشان دهد و این کار را با تکیه بر نظرات برخی صاحب‌‌نظرانی انجام دهد که مستقیما با این مقوله درگیر بوده‌‌اند و در فیلم مستند معضل اجتماعی از آن سخن می‌‌گویند. پرسش‌‌های این پژوهش آن است که اولا: دیدگاه‌‌های نظریه‌‌پردازان مذکور را چگونه می‌‌توان در مورد رسانه‌‌های نوین به کار گرفت و ثانیا: با تکیه بر این نظریه‌‌ها و تمرکز بر فیلم معضل اجتماعی به عنوان مطالعه‌‌ی موردی، آسیب‌‌های رسانه‌‌های نوین و راهکارهای خلاصی از آنها شامل چه چیزهایی می‌‌شوند. نتیجه‌‌ی این پژوهش نشان می‌‌دهد که استفاده از کاربران فضای مجازی به عنوان محصولات و کالاهای تجاری، کنترل و مغزشویی این کاربران در راستای سوداگری سرمایه داران برای فروش کالاهای تبلیغ کنندگان در فضای مجازی، جلب توجه و اعتیاد کاربران به فضای مجازی با همین هدف و بیماری‌‌های مختلف روانی و جسمانی کاربران، چندی از آسیب‌‌های جهان حادواقعیت ساز و وانمایانه در رسانه‌‌های نوین است و راهکارهای خلاصی از آن از طریق ارتباط های بین‌‌الاذهانی و گفتگوهای اجتماعی قابل حصول است. این پژوهش، پژوهشی کیفی است و با شیوه‌‌ی توصیفی تحلیلی و با توجه به داده‌‌های کتابخانه‌‌ای و فیلمی انجام شده است.
نقش فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در بازآفرینی مولفه‌های انقلاب اسلامی
آخرین مقاله این نشست نیز با عنوان «نقش فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در بازآفرینی مولفه‌های انقلاب اسلامی» که با تاکید بر توصیه‌های رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی توسط سبحان ملکی فارغ‌التحصیل کارشناسی رشته روزنامه‌نگاری، دانشگاه صدا و سیما با همراهی دکتر جهاندار امیری عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما نوشته شده است، بود.
در اهمیت این پژوهش آمده است: بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی نقشه راه آینده جمهوری اسلامی و رهبر معظم انقلاب اسلامی مسیر آینده کشور را در آن ترسیم کرده‌اند. تاکید اصلی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، بر روی جوانان است. مدیران و سیاست‌گذاران کشور اگر بخواهند که مفاهیم بنیادین انقلاب اسلامی به نسل جوان انتقال یابد، بایستی این نکته را مد نظر قرار دهند که امروزه ارتباط‌گیری با نسل جوان در گرو فعالیت مستمر و فعال در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی است.
چکیده این مقاله به شرح ذیل است:
انقلاب اسلامی به عنوان یکی از رخدادهای سیاسی بزرگ عصر معاصر قلمداد می‎‌شود. پدیده‌ای که توانست معنای قدرت را در جهان معاصر دگرگون سازد و تعریف جدیدی از قدرت را به جهانیان عرضه کند. نفی شرق و غرب و ایجاد قدرتی نوظهور بر مبنای توحید را شاید بتوان اصلی‌ترین مولفه این پدیده معرفی کرد. در حال حاضر در دهه پنجم انقلاب اسلامی به سر می‌بریم که در این شرایط رهبر معظم انقلاب اسلامی بیانیه گام دوم انقلاب را برای بیان چشم‌انداز و نحوه رسیدن به تمدن بزرگ اسلامی صادر کردند. به عبارت دیگر، بیانیه گام دوم در واقع نقشه راه آینده کشور است که توسط رهبر انقلاب ترسیم شده است. همانطور که گفته شد تاکید بیانیه گام دوم بر روی جوانان است؛ از این رو بایستی جوانان گذشته انقلاب ، وضعیت حال و نقشه راه آینده را به خوبی بشناسند. جوانان نسل امروز بنا به ضرورت و نیاز جامعه، از فضای سنتی ارتباطات انسانی (دو به دو، چهره به چهره و...) فاصله گرفته‌اند و به سمت ارتباطات دیجیتال، جامعه شبکه‌ای و جامعه پلتفرمی رغبت پیدا کرده‌اند. هر کدام از انواع ارتباطات، اقتضائات و شرایط خود را می‌طلبد و نیز هر کدام از انواع ارتباطات، مزایا و معایب خود را نیز به همراه دارد. در حالت کلی، آنچه مسلم است: ابزار و بستری که جوانان امروزه برای جمع‌های ارتباطاتی خود انتخاب می‌کنند، شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی است. بنابراین با توجه به اینکه ارتباطات پلتفرمی جای خود را به ارتباطات سنتی داده و همچنین لزوم شناخت جوان از گذشته حال و آینده مسیر انقلاب خویش، و درگیرشدن در این فضا، انقلاب اسلامی در بستر شبکه‌های اجتماعی نیازمند یک بازسازی مفهومی و معنایی است، تا نسل جوان نیز بتوانند همچون نسل دفاع مقدس، با مفاهیم اصلی و غایت نهایی انقلاب اسلامی انس بگیرند. با توجه به آنچه گفته شد به نظر می‌رسد با توجه به اینکه رهبری بیانیه گام دوم را خطاب به آحاد مردم به ویژه جوانان عرضه داشتند و با در نظرگرفتن این نکته که جوانان امروزه بیشتر ارتباطات و کارهای خود را در بستر شبکه‌های اجتماعی و فضای محازی انجام می‌دهند، لازم است سرفصل‌ها و توصیه‌های رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب ‌اسلامی در فضای مجازی پیاده‌سازی و عملیاتی شوند تا مشخص شود که این فضا با نقش‌آفرینی جوانان، چه تاثیراتی در بازآفرینی انقلاب اسلامی دارد؟