پیام آذری - «متروی اردبیل»، عنوان یک پروژه کلان‌شهری بوده که سال‌هاست مورد بحث است و باتوجه به رشد چشمگیر شهر اردبیل طی 10سال گذشته و احداث بیش از هشت شهرک جدیدالاحداث در شهر اردبیل، توسعه و گسترششبکه حمل‌ونقل درون شهری یک ضرورت است اما تاکنون این امر انجام نشده و ترافیک در اردبیل غوغا می‌کند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از اردبیل، احداث مترو، منوریل و تراموا جز موضوعاتی است که طی یک دهه اخیر از سوی مسئولان در اردبیل مطرح شده است اما تاکنون حتی یک مکاتبه کتبی نیز در این خصوص مشاهده نشده است.
سیدکاظم موسوی، نماینده وقت مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی در اسفند سال 1396 در مصاحبه‌ای گفته بود که با توافق انجام شده با قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) قرار است، پروژه عظیم قطار درون شهری در اردبیل اجرایی و عملیاتی شود.
وی همچنین از تصویب پروژه تراموا به صورت کامل و اینکه قرار است از میدان بسیج تا دروازه آستارا این پروژه ریلی درون شهری اجرایی شود، خبر داده و اظهار امیدواری کرده بود که با تلاش شورای شهر و شهرداری اردبیل این پروژه به مجموعه گردشگری شورابیل وصل شود تا سرمایه‌گذاران بیشتری در این منطقه حضور به‌هم رسانند اما از سال 1396 تا کنون بیش از هشت سال می‌گذرد و نه تنها هیچ صحبت دیگری در خصوص عملیاتی شدن این موضوع نشده است، بلکه هیچ مصوبه‌ای نیز وجود ندارد.
اجرای مترو یا تراموا نیاز به طرح کارشناسی با توجه به توانمندی شهرداری دارد ابراهیم علی‌پور، رئیس شورای شهر اردبیل در خصوص ضرورت راه‌اندازی مترو یا تراموا در اردبیل به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در حال حاضر یکی از مهم‌ترین موضوعات اساسی شهر، روان‌سازی ترافیک و توسعه حمل‌ونقل عمومی است.
وی با بیان اینکه شهرداری اردبیل در حوزه حمل‌ونقل عمومی توانمند نبوده است، می‌افزاید: شهر جوابگوی بار ترافیکی موجود نیست و نیاز است که درباره اجرای تراموا یا پروژه ریلی درون‌شهری درابتدا بحث امکان‌سنجی صورت بگیرد و توسط مشاوران و کارشناسان خبره این حوزه به طور مفصل بررسی شود.
رئیس شورای شهر اردبیل ادامه می‌دهد: در راستای اجرای این طرح در وهله دوم نیاز به تشکیل کارگروهی است تا نظرات مسئولان و کارشناسان طرح شود.
رئیس شورای شهر اردبیل با بیان اینکه مدیریت شهری فعلی توانمندی خود را به خوبی می‌شناسد، به‌طوری که در عرض یک‌ونیم سال تقاطع غیرهم‌سطح شهید رئیسی را اجرا و تکمیل کرد، تصریح می‌کند: قرارداد ساماندهی بالیخلی‌چای با اعتبار بیش از هزار میلیارد تومان منعقد شد و به نظر می‌رسد، کنار بالیخلی‌چای می‌توانست فضایی مناسب برای راه‌اندازی تراموا باشد.
علی‌پور می‌گوید: هنوز طرح اجرای پروژه مترو مطرح نشده است و برای اجرای آن باید تمام جوانب در نظر گرفته شود.

ترافیک در سطح شهر اردبیل به اوج بحران رسیده است میرمحمد سیدهاشمی، عضو شورای شهر اردبیل نیز در این ارتباط به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در تیر سال‌جاری در آئین افتتاح زیرگذر نیایش از وزیر کشور راه‌اندازی تراموا در اردبیل را خواستار شدیم، چراکه برای رسیدن به حمل‌ونقل پایدار و کاهش مشکلات تراکم ترافیکی شهر اردبیل نیاز به همت مسئولان کشوری است.
وی بیان می‌کند: شرایط کنونی اردبیل در حوزه ترافیک شهری در شأن مردم شریف اردبیل نیست و بیشتر اتوبوس‌های خریداری شده نیز هنوز به دست ما نرسیده است که هرچند اگر تمام اتوبوس‌ها را هم تحویل بگیریم، بازهم مشکل ترافیکی شهر اردبیل حل نخواهد شد.
وی با تاکید بر حمایت مسئولان کشوری در راه‌اندازی تراموا در شهر اردبیل می‌افزاید: بدون‌شک شهرداری به تنهایی نمی‌تواند این پروژه را اجرا کند، چرا که منابع مالی شهرداری بسیار محدود است و این امر نیازمند توجه مسئولان کشوری است.
مترو برای شهر اردبیل توجیه اجرایی ندارد مرتضی بخشی، کارشناس شهرسازی در پاسخ به ضرورت اجرای پروژه مترو با توجه به بافت شهر اردبیل می‌گوید: با توجه به اینکه اردبیل یک شهر تاریخی است و رشد شهری به‌صورت حلقوی است، از این رو اجرای متروی زمینی در اردبیل توجیه اجرایی ندارد.
وی می‌افزاید: کارشناسان حوزه حمل‌ونقل در زمان مطالعه احداث پل‌های غیرهم‌سطح در اردبیل به این نتیجه رسیدند که با توجه به اینکه زیرساخت‌های تاسیساتی و شبکه‌های زیرساختی در مرکز شهر اردبیل قدیمی و مستهلک است و به دلیل بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی در بخشی از شهر ایجاد زیرگذر میسر نیست و از آنجایی که ایجاد زیرگذرها متحمل هزینه‌های سنگین است، تقاطع‌های غیر هم‌سطح را ایجاد کردیم.
وی می‌افزاید: در راستای اجرا نشدن زیرگذرها در شهر اردبیل، اجرای مترو نیز امکان‌پذیر نیست، چرا که حداقل تا عمق 15 متر باید پیش رفت و این امر سخت‌تر و هزینه‌بر خواهد بود.
این کارشناس شهرسازی ادامه می‌دهد: در واقع هدف از مترو تسهیل تردد در جذب و تولید سفر و امکان بهره‌برداری از شبکه حمل‌ونقل عمومی شهری به نحو احسن است، در حال حاضر در سیستم‌های جدید حمل‌ونقل عمومی نوین مترو منسوخ شده است و سیستم‌های نوین حمل‌ونقل عمومی به سوی ایجاد تراموا، پل‌های روگذر یا ون‌های کوچک درون شهری در بستر خط‌های ویژه پیش می‌رود که اجرای این پروژه‌ها عملاً راحت‌تر از اجرای متروی زیرزمینی است.

وی می‌افزاید: مترو برای شهر اردبیل توجیه اجرایی ندارد، چرا که سیستم شهرسازی به صورت حلقوی و دایره‌ای شعاعی و نه به‌صورت خطی است و اردبیل دارای سه کمربندی است و شهر به‌صورت مدور رشد پیدا کرده است که ابتدا و انتهای شهر به راحتی در 10 دقیقه بدون ترافیک طی می‌شود.
بخشی اضافه می‌کند: در شهرهای دایره‌ای، اجرای مترو با توجه به هزینه اجرایی گزینه مناسب نیست و مترو در شهرهای خطی و طولی مثل مادرید یا مسکو کاربرد بیشتری دارد.
کارشناس شهرسازی با تشریح اینکه اردبیل یک شهر قدیمی و تاریخی است و در برخی از مکان‌ها و معابر بدون شک با ارائه نشدن مجوز حفاری روبه‌رو خواهیم شد، بیان می‌کند: هسته و بافت تاریخی شهر به‌صورت گرد تشکیل شده است و بدون‌تردید میراث فرهنگی اردبیل در جمعه مسجد، عالی‌قاپو و بازار اجازه حفاری نخواهد داد و اجرای مترو با مشکل روبه‌رو خواهد شد.
تراموا یا پروژه ریلی هوایی به مراتب بهتر از متروی زیرزمینی است بخشی با بیان اینکه توجه به پروژه‌های حمل‌ونقل هوایی و سطحی بهتر از مترو زیرزمینی است، می‌گوید: در حال حاضر با تعیین خط ویژه از میدان شریعتی تا تازه میدان شاهد هستیم زمان تولید و جذب سفر به نصف کاهش پیدا کرده است و ایجاد پل‌های روگذر از جمله شهید رئیسی با توجه به افزایش راه‌های دسترسی و فرعی به شهرک‌های می‌تواند در کاهش ترافیک شهری مؤثر باشد.
وی می‌افزاید: ممنوعیت تردد در زمان پیک تردد و ساعات مشخص، اجرای طرح زوج و فرد، توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی با افزایش اتوبوس‌ها، تعریف خط ویژه و طرح‌های سطحی و ایجاد کندروها از دیگر مواردی است که اجرای آن می‌تواند کمک شایانی برای رفع ترافیک اردبیل کند.
بخشی تصریح می‌کند: با بهره‌برداری کامل از پل شهید رئیسی و ایجاد دسترسی محلی به شهرک‌های جدیدالاحداث، معضل ترافیک جنوب به غرب اردبیل رفع خواهد شد که در این قسمت از شهر تراکم ساختمانی بیشتر است.
وی می‌گوید: چون در شرق به مرکز شهر تراکم ساختمانی و احداث نداریم و هیچ شهرک جدیدالاحداثی وجود ندارد با ایجاد پارکینگ‌های عمومی در هسته مرکزی شهر می‌توانیم اقداماتی برای کاهش ترافیک انجام دهیم و جذب و تولید سفر را بهینه کرد.
این کارشناس شهرداری تاکید می‌کند که طرح‌های مدیریت ترافیکی سطحی را با هزینه پایین‌تر می‌توان ایجاد کرد و کودکان، سالمندان و بیماران را هم می‌توان در حمل‌ونقل شهری روی سطح جابه‌جا کرد.

مترو در طرح جامع ترافیک اردبیل مصوب نشده است عیسی وقری، معاون مرکز مطالعات شبکه حمل‌ونقل سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل‌ونقل شهرداری نیز در ارتباط با راهکارهای رفع ترافیک در این شهر به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در سال 1391 برای نخستین‌بار مطالعات ترافیکی را انجام دادیم و در سال 1394 مصوب شد که گزینه انبوه‌بر در اردبیل B.R.T پیشنهاد شده و مترو به هیچ وجه جز گزینه‌ها نبوده است.
وی می‌گوید: وزارت کشور راه‌اندازی مترو را برای شهرهای زیر یک میلیون نفر به دلیل پرهزینه بودن پروژه و اینکه توجیه ندارد، قبول نمی‌کند، چرا که معتقد است اجرای یک پروژه جدید در یک شهر سرنوشت پروژه‌های نیمه‌تمام برخی استان‌ها همچون کرمانشاه و منوریل قم را پیدا خواهد کرد.
این کارشناس تشریح می‌کند: هر 10 سال یک‌بار طرح جامع ترافیک بازنگری می‌شود و در حال حاضر نیز در حال بازنگری این طرح هستیم، در طرح فعلی که مصوب است و باید اجرا کنیم تراموا و منوریل مطرح نیست اما در بازنگری طرح جدید می‌توان پروژه‌های ریلی‌های سبک شهری همچون تراموا و طرح‌های سطحی را مطرح کرد.
وی اضافه می‌کند: در شهرهای کوچک جهان معمولاً از تراموا استفاده می‌کنند.
پروژه متروی اردبیل در حد مطالبه شهروندان باقی مانده است حجت فتاحی، رئیس پلیس راهور اردبیل نیز درباره اجرای پروژه مترو اردبیل می‌گوید: هیچ مصوبه‌ای در این خصوص تصویب نشده و اجرای متروی اردبیل در حد مطالبه شهروندان باقی مانده است، برای اجرای پروژه مترو حتماً فضای لازم باید تعیین شود، اینکه در کدام بخش از شهر قرار است که اجرا شود و در واقع محل و موقعیت جغرافیایی آن مشخص باشد.
وی می‌گوید: اجرای این پروژه در هیچ جلسه‌ای مطرح نشده است.

مصمم به حمایت از اجرای پروژه‌های ریلی درون‌شهری هستیم ابراهیم صفری، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر اردبیل نیز می‌گوید: در دور پنجم شورای شهر قرار شده بود تا در خصوص اجرای قطار درون‌شهری تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی شود اما در دور ششم شورای شهر هیچ طرح و لایحه‌ای مبنی بر مطالعه یا احداث منوریل یا تراموا نداشته‌ایم، اگر شهرداری از شورای شهر درخواست کند، ما نیز مصمم به حمایت از اجرای این پروژه هستیم.
وی با بیان اینکه شهر بزرگ شده و شهرک‌های جدید متعددی احداث شده است، می‌افزاید: همواره در حوزه حمل‌ونقل درون شهری مشکل داریم، زمانی که بیش از 270 اتوبوس فعال را در شهرداری اردبیل داشتیم، چه در حال حاضر که شاهد کاهش فعالیت این اتوبوس‌ها هستیم.
به گزارش ایمنا، درست است اجرای متروی زیرزمینی در اردبیل به‌عنوان یک شهر کوچک تاریخی توجیه ندارد و غیرممکن است اما با ایجاد چند ایستگاه تراموا همچون شهرهای گردشگری ترکیه و گسترش آنها می‌توان هم به زیبایی و توسعه زیرساخت‌های گردشگری شهر کمک کرد و هم بار ترافیکی شهر را کاهش داد، حریم رودخانه بالیخلی‌ چای می‌تواند مکانی مناسب برای اجرای تراموا باشد، چرا که همواره شهر اردبیل و شهروندان آن در استفاده از قطار، مترو و منوریل بهره‌ای ندارند.
کد خبر 826815